Ας συνεχίσουμε να χαράζουμε δρόμους για την αναρχία, με αδέσμευτη  σκέψη και δράση!


Επικοινωνία

Επαναστατική προοπτική, αντάρτικο πόλης και αναρχία (Μέρος Α΄) PDF Εκτύπωση E-mail
Δευτέρα, 14 Μάρτιος 2011 16:08
Ευρετήριο Άρθρου
Επαναστατική προοπτική, αντάρτικο πόλης και αναρχία (Μέρος Α΄)
Σελίδα 2
Όλες οι Σελίδες

 

 

[Το κείμενο αυτό είναι μια περιληπτική μεταφορά της  πολύωρης συζήτησης που έγινε τη δεύτερη μέρα (16 Νοεμβρίου 2010) του αναρχικού διήμερου στο Πολυτεχνείο της Αθήνας]

 

«Στους άγριους καιρούς το πνεύμα της δημιουργίας βρίσκεται αντιμέτωπο με τερατογενέσεις».

 

 

 

α) Ο Απελευθερωτικός αγώνας

Η κατανόηση κάθε ζητήματος γίνεται ευκολότερη όταν υπάρχει αναφορά στις ρίζες, στις πηγές, στο σημείο δηλαδή που θεωρείται ως αφετηρία. Ο,τιδήποτε αρχίζει από το μέσον, το τέλος ή ένα οποιοδήποτε άλλο σημείο για λόγους ευκολίας ή σκοπιμότητας οδηγεί σε λαθεμένες ή εκτός τόπου διαπιστώσεις και συμπεράσματα.

Αυτό, λοιπόν, το δίδαγμα που μας έχει δώσει η ζωή, πολλές φορές οι άνθρωποι το ξεχνούν κάτω από την επίδραση των τεχνασμάτων που χρησιμοποιεί η εξουσία και οι κάθε είδους εκφραστές της μέσω της πολιτικής και της ιδεοληψίας. Μέσα από το «τώρα» οι άνθρωποι εξαναγκάζονται να ξεχάσουν με τον καιρό το χθες και ακόμα πιο πίσω να ξεχάσουν τις ρίζες τους. Το «τώρα» γίνεται «χθες» αντικαθιστώντας το πρωταρχικό, το ουσιώδες, αυτό που λέμε ρίζα. Έτσι το βασικό, το θεμελιακό στοιχείο του κάθε ζητήματος υποκαθίσταται και οι άνθρωποι, φτάνουν στο σημείο να πιστεύουν σε δεδομένα που δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια.

 

Ας μην πάμε πολύ μακριά. Πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν αυτονόητη την ύπαρξη κράτους και εξουσιαστικών σχέσεων. Αποδέχονται τη λογική των κρατούντων και απομακρύνονται από την ουσία. Το ότι «χθες» υπήρχε κράτος τους ωθεί να πιστέψουν πως πάντα υπήρχε κράτος, ότι είναι φυσικό επακόλουθο και αναπόσπαστο μέρος των συνθηκών ύπαρξης των ανθρώπων. Το «χθες» όμως δεν είναι η αυγή της ανθρωπότητας, ούτε καν η αρχή της ζωής των διαφόρων όντων πάνω στον πλανήτη. Απλώς πρόκειται για ένα σημείο σε μια μεγάλη πορεία που διανύθηκε και μάλιστα είναι το κοντινότερο προς το σήμερα. Αλλά, ταυτόχρονα, είναι άπειρα πιο απομακρυσμένο από το ξεκίνημα, από το σημείο, δηλαδή, όπου άρχισαν όλα, άλλαξαν πορεία και οδηγήθηκε η ανθρωπότητα στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα.

Αυτή η μικρή αναφορά γίνεται επειδή εφ' όσον υπάρξει μια μικρή, έστω, προσέγγιση με την απέραντα παρεχόμενη γνώση και εμπειρία, που έχει συσσωρευτεί έως σήμερα, θα επιβεβαιωθεί πως οι ανθρώπινες ομάδες έζησαν για εκατομμύρια χρόνια χωρίς εξουσία. Θα αποδειχτεί, όπως επιβεβαιώνεται και από τις συνθήκες που επικρατούν, πως η εξουσία και η συγκροτημένη της μορφή, τα κράτη, αποτελούν προϊόντα καταναγκασμού και συνεπώς μιας αφύσικης ροής των πραγμάτων, μιας αρνητικής και σκοτεινής πλευράς, τόσο σε σχέση με τους ανθρώπους όσο και γενικότερα.

Έχει, λοιπόν, μεγάλη σημασία να διευρύνονται οι ορίζοντες σκέψης και δράσης των ανθρώπων, αγωνιζόμενων και μη, επειδή με αυτό τον τρόπο γκρεμίζονται τα τείχη του σκοταδισμού και της υποταγής, της «τύφλωσης» που προέρχεται από την επιβεβλημένη διαστρέβλωση της αλήθειας και από την άγνοια, την μερικότητα, την αποσπασματική χρήση εννοιών, την διαχωριστική και διαχωρισμένη πράξη που προέρχεται από τέτοιου είδους συνθήκες.

Είναι πολλά τα παραδείγματα και τα πειράματα που αποδεικνύουν ότι μια πράξη που επιβάλλεται στην αρχή γίνεται συνήθεια χωρίς να υπάρχει επίγνωση του σκοπού ο οποίος υπηρετείται, είναι δυνατό να κατασκευάσει ένθερμους υποστηρικτές και ανέμελους αποδέκτες της υποταγής.

Σε άμεσο συσχετισμό με όλα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, στα οποία θα μπορούσαν να προστεθούν και χιλιάδες ακόμα παραδείγματα, είναι κοινά αποδεκτό πως κανείς δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί αξιόπιστος (εκτός από τις περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες θα απευθυνόταν σε ανθρώπους με περιορισμένη αντίληψη) εάν παρουσίαζε ως ολοκληρωμένο συμπέρασμα για ένα έργο τέχνης την εικόνα ή την αντίληψη που έχει από μία λεπτομέρεια αυτού του έργου. Το ίδιο θα ίσχυε σε σχέση με ένα μουσικό έργο του οποίου ακούστηκε ένα μικρό απόσπασμα κ.ο.κ.

Επομένως, μένει να αναρωτηθεί κάποιος: «Τι είδους εικόνα για τον επιδιωκόμενο σκοπό θα μπορούσε να υπάρξει από ένα τμήμα το οποίο αποσπάται από την συνολική προσπάθεια για μια ελεύθερη και δημιουργική ζωή; Θα μπορούσε να θεωρηθεί ωφέλιμο για μια τέτοιου είδους προοπτική;».

Σε αυτά τα ερωτήματα, λοιπόν, μπορούμε αβίαστα να απαντήσουμε και να συμβάλουμε καθοριστικά με βάση τον τρόπο αντιμετώπισης των ζητημάτων, ο οποίος δεν είναι άλλος από την πλήρη αναφορά στις ρίζες και τα πρωταρχικά χαρακτηριστικά που αφορούν το κάθε ένα από αυτά τα ζητήματα και στην προκειμένη περίπτωση σ' αυτό της απελευθερωτικής προσπάθειας.

Ας έρθουμε τώρα στην απελευθερωτική προσπάθεια και τον απελευθερωτικό αγώνα. Πρόκειται για δύο πραγματικότητες που αφορούν τις διάφορες δραστηριότητες των ανθρώπων με τις οποίες αποσκοπούν στην αποδέσμευσή τους από συνθήκες καταπίεσης κι εκμετάλλευσης.

Η απελευθερωτική προσπάθεια συνιστά μέρος του απελευθερωτικού αγώνα. Το σύνολο από τέτοιες προσπάθειες συνθέτει τον απελευθερωτικό αγώνα, τα συστατικά του οποίου χρειάζεται να προσδιοριστούν με βάση ορισμένα χαρακτηριστικά. Ο απελευθερωτικός αγώνας, επομένως, περιλαμβάνει ένα σύνολο πολύμορφων προσπαθειών και δραστηριοτήτων.

Το ενδιαφέρον σ' αυτή την περίπτωση βρίσκεται στον προσδιορισμό του χαρακτήρα της απελευθερωτικής προσπάθειας. Αυτό συμβαίνει επειδή η έννοια της απελευθέρωσης είναι τόσο γενική όσο και συγκεκριμένη. Με γενικούς όρους είναι φανερό πως δεν προσδιορίζουμε το είδος της απελευθέρωσης στο οποίο αποσκοπούμε. Όταν υπάρχει συγκεκριμενοποίηση τότε ο απελευθερωτικός αγώνας αποκτά χαρακτηριστικά όπως: αντιαποικιακός, εθνικοαπελευθερωτικός, ενάντια σε μια συγκεκριμένη δυναστεία, ενάντια σε μια μορφή διακυβέρνησης, αναρχικός κλπ. Ανάλογα, λοιπόν, με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα η δράση προς απελευθέρωση επιλέγει ορισμένα συστατικά του απελευθερωτικού αγώνα και τα χρησιμοποιεί.

Στην περίπτωσή μας, του αναρχικού απελευθερωτικού αγώνα, τα χαρακτηριστικά αυτά θα πρέπει να προωθούν και να αναπτύσσουν το ανθρώπινο πνεύμα και τη δράση προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης, με την ολική διάσταση που έχει αυτή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός πως οι προσπάθειες αυτές δεν έχουν ένα μονοδιάστατο και τυποποιημένο χαρακτήρα, δεν είναι δηλαδή κάποιες συγκεκριμένες πρακτικές, αλλά είναι συστατικά μιας δραστηριότητας, η οποία χαρακτηρίζεται από πολυμορφία και, σε κάποιες περιπτώσεις, από συνθετότητα.

Απαραίτητη, επίσης, προϋπόθεση για την πραγματοποίηση δράσεων προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης με την ολική της διάσταση, είναι να προσδιοριστούν τα συστατικά της πολύπλευρης δραστηριότητας και να επαναοικειοποιηθούν από τους ανθρώπους.

Εδώ έρχεται να τεθεί το ερώτημα, αν αυτή η επαναοικειοποίηση αφορά το σύνολο των προσπαθειών και δραστηριοτήτων ή ορισμένες από αυτές.

Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός πως η ολική απελευθέρωση, στην οποία αναφερόμαστε και η οποία τείνει να ταυτιστεί με την απελευθερωτική αναρχική δράση δεν θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει ένα συνονθύλευμα από δραστηριότητες που αλληλοαναιρούνται ή μετουσιώνουν το πνεύμα και παραχαράζουν την πορεία της ολικής απελευθερωτικής προσπάθειας.

Χρειάζεται και πάλι να διευκρινιστεί πως όταν γίνεται αναφορά στην πολυμορφία των κοινωνικών αγώνων προφανώς δεν εννοούμε το τσουβάλιασμα όλων των πρακτικών που έχουν εκφραστεί στον κοινωνικό χώρο, τόσο πρόσφατα όσο και ιστορικά. Θεωρούμε πως ξεχωρίζουν και είναι επαναοικειοποιήσιμες εκείνες οι πρακτικές που συμβάλλουν με ουσιαστικό τρόπο στην συνολική απελευθέρωση των ανθρώπων αλλά και του περιβάλλοντός τους, αποδεσμεύοντας τους από τα χαρακτηριστικά και τις εξαναγκαστικές συνθήκες στις οποίες βρίσκονται. Πρόκειται γι' αυτές που εξυψώνουν την ανθρώπινη φύση και δημιουργούν μια άλλη διάσταση σχέσεων, τόσο ανάμεσα στους ανθρώπους όσο και με τα υπόλοιπα συστατικά του πλανήτη αλλά και ευρύτερα. Αναφερόμαστε σε εκείνες τις θαυμαστές εκφράσεις της ανθρωπινότητας που έχουν συμπιεστεί μέσα από χιλιετίες σκλαβιάς και που η όποια απόπειρα αποδέσμευσής τους δεν μπορεί να αποκτήσει λειτουργικές διαστάσεις μέσα στο πνιγηρό και μολυσματικό περιβάλλον των εξουσιαστικών σχέσεων.

Γι' αυτό είναι απαραίτητο, σε κάθε περίπτωση, να υπενθυμίζουμε και να τονίζουμε πως το καθοριστικό σημείο για τους αναρχικούς είναι μεν η καταστροφή των εξουσιαστικών σχέσεων, δομών, θεσμίσεων και ιδεολογημάτων, αλλά δεν σταματά μόνο σ' αυτά επειδή έχει ευρύτερες διαστάσεις και προοπτικές. Επειδή, η αναρχία δεν ήταν και δεν θα μπορούσε να είναι ένα πολιτικό σύστημα.

Επομένως, η δράση με σκοπό την ολική απελευθέρωση δεν σημαίνει πως επιλέγονται όλες οι πρακτικές που έχουν κατατεθεί από τους ανθρώπους μέσα στο συνολικότερο πλέγμα που ορίζεται ως γενικός κοινωνικός ανταγωνισμός (κοινωνικός ανταγωνισμός με την ευρεία έννοια).

Σε ό,τι αφορά την απελευθέρωση καθ' εαυτή, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως πρόκειται για μια γενική έννοια, που μπορεί μεν να περιλαμβάνει πολλές επί μέρους έννοιες απελευθερωτικών προσπαθειών, ωστόσο παραμένει από μόνη της τόσο αόριστη ώστε στερείται της οποιασδήποτε ουσιαστικής δυναμικής, παρά την ευρύτητα που έχει. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτή η ευρύτητα είναι αφηρημένη και δεν έχει την δυνατότητα να υλοποιηθεί αυθύπαρκτα. Επιμερίζεται, συνεπώς, στα επί μέρους συστατικά της. Αντίθετα, η ολική (και ιδιαίτερα η αναρχική) απελευθερωτική προσπάθεια, παρά το ότι φαινομενικά αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης έννοιας, στην πραγματικότητα την υπερκαλύπτει λόγω της αποσαφηνισμένης ευρύτατης διάστασης, της δυναμικής και της προοπτικής που έχει.

Σε σχέση, τώρα, με την πολυμορφία των κοινωνικών αγώνων χρειάζεται να αποσαφηνιστεί πως δεν σχετίζεται με διαχωρισμένες δραστηριότητες που ενώνονται μέσα από κάποιο ορατό ή αόρατο κέντρο που λέγεται κομματικός μηχανισμός ή κίνημα. Η αναρχική δράση είναι πολύμορφη και δεν επιδέχεται διαχωρισμούς και ειδικότητες. Συνεπώς, αποδεχόμαστε την ολικότητα, –που αποτελεί θεμελιακή αναρχική άποψη–, και παλεύουμε γι' αυτήν. Παλεύουμε για την καταστροφή της κάθε ειδικότητας και των διαχωρισμών, επειδή θεωρούμε ότι οι άνθρωποι έχουν δυνατότητες για όλα. Γι' αυτό και η πολυμορφία ανήκει σε όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, ατομικά ή συλλογικά, προς την έκφραση τής οποίας θα πρέπει να υπάρχει διαρκής στόχευση.

 

 



Τελευταία Ενημέρωση στις Τετάρτη, 16 Μάρτιος 2011 01:41
 



Με την υποστήριξη του Joomla!. Valid XHTML and CSS.