ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 2008 Print
NO TRANSLATION AVAILABLE

 

Σταθερά στους δρόμους της αδέσποτης σύγκρουσης και της εξέγερσης

για την ανθρωπιά, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αναρχία

 

Ίσως μετά από 35 χρόνια να φανεί άσκοπη ή τετριμμένη μια ακόμη αναφορά στην εξέγερση του Νοέμβρη του 1973. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να υπάρχει επιμονή σε ό,τι είναι αληθινό. Αφού, αληθινό, πραγματικό και αξιομνημόνευτο είναι αυτό που αντιστέκεται στην κάθε εξουσία και αντιπαλεύει τη διαστρέβλωση με ακόμα μεγαλύτερο πείσμα.

Σε σχέση με τη Μεγάλη Εξέγερση του Νοέμβρη, είναι πανθομολογούμενο πως έχει δρομολογηθεί μια διαδικασία που ωθεί εδώ και δεκαετίες στην παράδοση, το συμβιβασμό, την «επιλογή» της απομάκρυνσης.

«Μικροαστικά κατάλοιπα», θα χαρακτήριζε κάποιος μαρξιστής αυτές τις κατά-«στάσεις». Όπως και να ‘χει το ζήτημα, η επιμονή υπάρχει, όσο υπάρχουν τόσοι και τόσοι λόγοι που κάνουν τους ανθρώπους να εξεγείρονται. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που αφήνουν τα σημάδια τους ανάβοντας και διατηρώντας τις φωτιές και τις σπίθες των κοινωνικών απελευθερωτικών αγώνων. Αλλά και που σημαδεύονται το ίδιο βαθειά, από τα όσα εκείνες οι «στιγμές» προσφέρουν.

Είναι γεγονός, πως κάθε κοινωνική εξέγερση χρειάζεται την πολλαπλή προσπάθεια και την σύνθεση των ανθρώπινων διαθέσεων και επιθυμιών για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί. Η διατήρηση της μνήμης, όμως, αρκεί να έχει ένα μικρό τόπο για να σταθεί. Ώσπου να έρθει η στιγμή που θα ξαναγίνει οικεία σε ευρύτερες κοινωνικές στρωματοποιήσεις. Αυτή η στιγμή είναι που σχετίζεται με μια σειρά από πράγματα που βρίσκονται σε διαρκή κίνηση. Κίνηση και εναλλαγή μέσα σε μια εκτεταμένη πραγματικότητα που λέγεται κοινωνικός χώρος.

Εκεί, βρίσκονται και οι συνασπισμένες δυνάμεις της εξουσίας, των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων που προσπαθούν να αντικαταστήσουν και να εξαφανίσουν τη μνήμη, να προβάλλουν και να καθιερώσουν τη δική τους «άποψη», που θα προσπαθήσει να γίνει γεγονός αδιαμφισβήτητο.

Γι’ αυτό το λόγο κάθε είδους αποστασιοποίηση αφήνει έδαφος σ’ αυτήν την «άλλη άποψη». Αυτό είναι ένα γεγονός που εύκολα γίνεται αντιληπτό μέσα από την πορεία των χρόνων ανάμνησης και δράσης με αφορμή την Μεγάλη Εξέγερση.

Έχει μεγάλη βαρύτητα αυτό που συνήθως λέγεται πως «όποιος αρνείται την ιστορία του σκάβει το λάκκο για ολάκερες γενιές». Πρόκειται για ένα λάκκο που βαθαίνει με τον καιρό προσπαθώντας να καταπιεί όλο και περισσότερες μνήμες.

Κάτι περισσότερο. Είναι ένας λάκκος που μπαίνει σαν χώρισμα στη συνέχεια των προσπαθειών των ανθρώπων, αφήνοντας όλο και μεγαλύτερο χώρο σ’ όλες εκείνες τις ιδεολογίες, θεωρίες και πολιτικές, που βρίσκονται σε μια διαρκή κινητικότητα. Είναι όλο αυτό το σύνολο των προσπαθειών που γίνονται προκειμένου να αλώσουν τη σύμφυτη με το άνθρωπο διάσταση, αίσθηση και διαρκή απαίτηση της ελευθερίας.

Έχουμε αναφερθεί και στο παρελθόν για την δυναμική της εξέγερσης. Που θέλει να απλωθεί και να πλημμυρίσει τα πάντα. Να γίνει επανάσταση κοινωνική, να αναδείξει την ανθρωπινότητα, να φέρει στην επιφάνεια την αναρχία. Εννοείται πως η δυναμική αυτή δεν έχει σχέση και δεν ταυτίζεται πάντα με το πολυπληθές, αλλά με την δυνατότητα σύνθεσης. Μια σύνθεση με τον υπόλοιπο κόσμο σε απόψεις, στάσεις και πρακτικές που να αντιπαρατίθενται με άμεσο και καθοριστικό τρόπο απέναντι στο κράτος, συνολικά και τις επιλογές του, ειδικότερα.

Εκεί είναι που έρχεται η αυταπάρνηση. Η αψηφισιά της τυραννίας με κίνδυνο ζωής δεν είναι αποκοτιά, όπως εύκολα μπορούν να λένε όσοι επαναπαύονται στο βόλεμα του εαυτούλη τους. Είναι ακριβώς αυτή η βαθειά γνώση της σημασίας του υπέρτατου αγαθού, αυτού που παραμένει επιθυμητό και ζητούμενο παντοτινά: της ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ.

Για τους κάθε είδους βολεμένους, όμως, όλα είναι διαπραγματεύσιμα. Εδώ, ακριβώς, είναι που βρίσκει τόπο να σταθεί αυτό που χαρακτηρίστηκε πιο πάνω σαν μικροαστισμός.

Η πονηρή αυτή συμπεριφορά βρίσκει διάφορα ευφυολογήματα προκειμένου να δικαιολογηθεί και να ντυθεί με κάποια ιδεολογήματα.

Θα σταθεί μάλιστα σε κάποια πραγματικά στοιχεία, ώστε να γίνει πειστική, όπως «το ζήτημα της επιστροφής στην κανονικότητα» ή το ότι πολλοί χρησιμοποίησαν την εξέγερση για να ενταχθούν στο σύστημα και πως οι επέτειοι είναι ένα πανηγύρι. Πρόκειται, περισσότερο, για επιχειρήματα προπαγανδιστικού χαρακτήρα, που προσπαθούν να δικαιολογήσουν την απομάκρυνση από τη ουσιαστική προσέγγιση ενός κοινωνικού γεγονότος.

Αυτή η απομάκρυνση, που κατασκευάζει έωλα επιχειρήματα και ιδεολογήματα, επιδιώκει και έχει το προνόμιο να διαπραγματεύεται αυτή τη συμπεριφορά της. Και να αξιώνει ανάλογες αναγνωρίσεις, ανάλογα με το προς τα πού κινείται κάθε φορά το «ρεύμα» ή με αυτό που οι φορεις της νομίζουν πως είναι πιο ωφέλιμο για αυτούς.

Όλοι γνωρίζουμε πως είναι πολλοί αυτοί που συμμετείχαν στη Μεγάλη Εξέγερση του Νοέμβρη το 1973. Η αλήθεια μάλιστα είναι πως ακόμα πιο πολλοί είναι όσοι την εκμεταλλεύτηκαν για να ενσωματωθούν μέσα στο σύστημα, που ενίσχυσαν και του οποίου τους δημοκρατικούς όρους διατήρησής του, εξακολουθούν να συντηρούν.

Αυτή όμως είναι όλη η υπόσταση μιας εξέγερσης; Όχι βέβαια. Μια εξέγερση είναι κατά βάση ένα κοινωνικό γεγονός ενάντια στην καταπίεση και την εκμετάλλευση. Από κει και πέρα μένει να διευκρινιστεί το κατά πόσο αυτή παίρνει καθολικές διαστάσεις ή περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη έκφραση διαχείρισης της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.

Είναι επίσης γεγονός πως σε μια εξέγερση δεν υπάρχει ισοπεδωτισμός και ομοιομορφία. Η πολυμορφία αυτή των απόψεων και πρακτικών είναι που της δίνει και την δυναμική. Από την άλλη όλες οι απόψεις και στάσεις μπορεί μεν να ενοποιούνται και να συντίθενται, αλλά δεν ομογενοποιούνται. Συνεπώς η εξέγερση έχει τις πραγματικές (αντικειμενικές) αλλά και τις υποκειμενικές της διαστάσεις. Όλες αυτές οι συνιστώσες είναι που αλληλοπλέκονται και αλληλοαναιρούνται ή συνθέτονται.

Πως λοιπόν θα φτάσει κάποιος στο σημείο της απαξίωσης ενός αδιαμφισβήτητα κοινωνικού και συνταρακτικού συμβάντος, επειδή υπήρξαν κάποιοι (ανεξάρτητα από τον αριθμό τους) που επιδίωξαν και επιδιώκουν τον επαναπροσδιορισμό των μορφών και των σχέσεων κυριαρχίας;

Θα ήταν σαν να απαξίωναν κάποιοι την αναρχία επειδή κάποιοι (κρατιστές και μη) της αποδίδουν ελεεινές απόψεις και άθλιες πρακτικές.

Θα ήταν σαν κάποιοι να προσπαθούν να αναγορεύσουν τις παρδαλές συγκρούσεις διαφημιστικού χαρακτήρα και πολιτικής κερδοσκοπίας σε κοινωνικές συγκρούσεις και τις δυναμικές και αδιάλλακτες αντιπαραθέσεις σε «άσκοπες» πρακτικές.

Αν έχει κάποια σημασία η διαπίστωση της αφομοίωσης όσων ξεσηκώνονται, πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα έχει το γεγονός ότι εξεγέρθηκαν.{mospagebreak}

 

Ο δρόμος που έχει ανοιχτεί ή περπατήθηκε ακόμα κι αν πρόσκαιρα σκεπαστεί από τα άρματα της υποταγής και του συμβιβασμού, που αυτή τη φορά οδηγούνται από επαναστατημένους και «επαναστάτες», θα χαραχτεί και πάλι. Πιο επίμονα και πιο βαθειά. Επειδή όχι μόνο εξακολουθεί να υπάρχει το έδαφος, αλλά και αυτοί που το χαράζουν. Οι συνθήκες επιβολής δεν άλλαξαν στην ουσία. Αναλογικά, μάλιστα, αν συγκριθούν με το «τότε», είναι πιο διευρυμένες. Εκείνο που τις κάνει πιο δυσδιάκριτες με την πρώτη ματιά είναι τα διάφορα πέπλα που απλώνονται για να τις ντύσουν ή να τις κρύψουν.

Το έχουμε πει και το επαναλαμβάνουμε: η εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός και δεν μπορεί να περάσει στα αζήτητα.

Έκφρασε μια συγκεκριμένη δυναμική που όσο κι αν προσπαθούν να την συγκαλύψουν αποκρύβοντας συγκεκριμένα περιστατικά που συνδέονται με τα προηγούμενα ή τα επόμενα της εξέγερσης στο τέλος δεν μπορούν να αποφύγουν την παραδοχή τους.

Χρειάστηκαν, για παράδειγμα, τριάντα ολόκληρα χρόνια για να παραδεχτούν πως η κατάληψη του Πολυτεχνείου διευκολύνθηκε με τη χρήση ενός τεχνάσματος. Τα πραγματικά γεγονότα βγαίνουν με το σταγονόμετρο και μόνο όταν δεν έχουν πλέον άμεση επίδραση στην κοινωνική δράση. Όχι πως τα τεχνάσματα δημιουργούν κοινωνικούς αγώνες. Κάθε άλλο. Απλά είναι σε μερικές περιπτώσεις επιβοηθητικά μιας γενικής τάσης που υπάρχει μέσα στον κοινωνικό χώρο. Μιας τάσης που έχει επιβεβαιωθεί μέσα από γεγονότα που προηγήθηκαν.

Υπάρχουν τόσα και τόσα σημαντικά γεγονότα που συνδέονται με την Μεγάλη Εξέγερση του Νοέμβρη 1973. Κάποια, μετά από τόσα χρόνια παραμένουν επτασφράγιστα όπως ο λεγόμενος «φάκελος της Κύπρου». Εκεί είναι που οι εξουσιαστές περιμένουν τον πανδαμάτορα χρόνο για να κρύψουν τις πομπές τους. Εκεί είναι που θα γελάσει και το παρδαλό κατσίκι, όταν επιβεβαιωθεί πως αυτοί που άνοιξαν το δρόμο για την κατοχή, τις σφαγές και τον εξανδραποδισμό τόσων ανθρώπων από τα τουρκικά στρατεύματα είναι όσοι προπαρασκεύασαν και λιβάνισαν την μεταπολίτευση. Συνωμοτώντας, υπονομεύοντας και ξεπουλώντας τα «όσια και τα ιερά» τους. Πανικόβλητοι μπροστά στο ενδεχόμενο μιας επόμενης εξέγερσης πλειοδότησαν στην παράδοση «πάτριων εδαφών», προκειμένου να αρπάξουν την εξουσία από τους δικτάτορες και να εξασφαλίσουν την πολιτική τους.

Τριάντα πέντε χρόνια είναι πάρα πολλά, αλλά και πολύ λίγα. Είναι αρκετά για να μην ξεχνά κάποιος, όπως οι σύντροφοι στη Χιλή και σ’ άλλα μέρη της γης δεν ξεχνούν τις δικτατορίες τις αντιστάσεις και τις εξεγέρσεις. Είναι πολλά, και μια καλή ευκαιρία, για όσους θέλουν να προλάβουν τα μίζερα μονοπάτια της επαναδιαπραγμάτευσης και του παζαριού μέσα από ετερόφωτους εξουσιαστικούς «αστέρες». Γιατί τέτοιοι υπήρξαν, υπάρχουν και θα προβάλλονται πάντα, άλλοτε με απροκάλυπτο κι άλλες φορές με συγκαλυμμένο τρόπο, από κέντρα και παράκεντρα της κυριαρχίας.

Είναι πολύ λίγα, όμως, για όσους αγωνίζονται για την αναρχική κοινωνική απελευθέρωση. Για όλους εμάς το χθες και το σήμερα βρίσκονται πολύ κοντά και παραμένουν αδιαχώριστα. Παραμένουν στη μνήμη και τη δράση. Όχι σαν αποστεωμένα δείγματα, αλλά σαν ζωντανή εμπειρία. Γι’ αυτό και θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε μαζί με τους ανυπόταχτους. Μ’ αυτούς που με την εσωτερική τους ορμή, αλλά και την ουσιαστική γνώση αποδείχνουν με κάθε τρόπο πως οι άνθρωποι δεν χρειάζονται κράτη κι εξουσίες καταπιεστές κι εκμεταλλευτές. Μ’ όσους δεν θα ταχθούν ούτε με τους αριστερούς «σωτήρες», κρυμμένοι (αλλά και τόσο φανεροί!) μέσα στα εξουσιαστικά μπλοκ. Μ’ όσους δεν επιδεικνύουν μια φαιδρή επαναστατικότητα αλλά εκφράζουν με πηγαίο τρόπο την αντίθεση τους στην καταπίεση και την εκμετάλλευση. Μ’ όσους, τέλος, εδώ και τριάντα πέντε χρόνια επιμένουν να μην χαρίζουν ούτε μια εικόνα μνήμης, ούτε μια σπιθαμή του δρόμου, ούτε ίχνος από το πάθος για την λευτεριά.

Το κάλεσμα από τη μεριά μας εξακολουθεί να παραμένει επίκαιρο και ανοιχτό προς όσους και όσες δεν αντιλαμβάνονται την αντικρατική δράση σαν μια ενασχόληση για τον «ελεύθερο» χρόνο τους, για γνωριμίες, υλικά οφέλη και προσωπική ανάδειξη που θα τους δώσει μετά μια θέση στο εξουσιαστικό «στερέωμα». Προς όσους, τέλος, δεν σκορπούν τη δημιουργικότητα τους σε χώρους εφήμερης διασκέδασης και προβολής ενός ανερμάτιστου εγώ. Προς εκείνους που δεν υποκύπτουν στις σειρήνες της λάσπης και της συκοφαντίας όπου συνεχίζουν να μπουσουλούν οι α-χοιρ-άνθρωποι της κάθε εξουσίας

Μακριά από τους αποστασιοποιημένους της ιδεολογικοποιημένης εγκατάλειψης και της ρεφορμιστικής «επιλογής» βαδίζουμε σταθερά στους δρόμους της αδέσποτης σύγκρουσης, της εξέγερσης για τη ανθρωπιά, την κοινωνική δικαιοσύνη και την αναρχία.

Νοέμβριος 2008

Συσπείρωση Αναρχικών